Aktualności

[Blog #16] Rzecznik Praw Pacjenta o obowiązkach pacjenta

2018-06-15, autor: Fundacja OZZ

#obowiązki pacjenta #odpowiedzialność za zdrowie

dr Dominik Olejniczak – Członek Zarządu Fundacji Obywatele Zdrowo Zaangażowani, adiunkt w Zakładzie Zdrowia Publicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Model funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej, w którym pacjent był jedynie biernym wykonawcą poleceń lekarza to przeszłość. Dziś, kiedy tak wiele mówi się o modelu „pacjentocentrycznym”, podkreśla się koncepcję, iż pacjent powinien być- w miarę możliwości- partnerem lekarza w procesie leczenia. Popularność takich zagadnień, jak compliance, adherece czy presistence potwierdza tę tezę. Wynika z niej także, że pacjent, oprócz praw, ma również obowiązki. Polegają one między innymi na aktywnym udziale w procesie leczenia, działaniach na rzecz poprawy komunikacji z lekarzem, a także na przygotowaniu do wizyty lekarskiej. Może ono polegać chociażby na przygotowaniu spisu stosowanych leków, co od wielu już miesięcy promuje w swojej akcji Fundacja Obywatele Zdrowo Zaangażowani.

O obowiązkach pacjenta mówi także w jednym z ostatnich wywiadów Rzecznik Praw Pacjenta Bartłomiej Chmielowiec. Padła tak jednoznaczna propozycja utworzenia „katalogu obowiązków, które pacjent będzie musiał zrealizować.” To znakomita wiadomość dla pracowników systemu ochrony zdrowia, choć należy podkreślić, iż proces promowania tej idei, by została przez pacjentów dobrze zrozumiana i zaakceptowana, może być niezwykle czasochłonny. Jednym z elementów takiej akcji wydaje się być konieczność podkreślania odpowiedzialności za własne zdrowie, zamiast cedowania jej na systemie ochrony zdrowia (to ostatnie z merytorycznego punktu widzenia jest nieuzasadnione, choć dla części pacjentów „wygodne”). Można postawić tezę, iż system ochrony zdrowia jest winny pacjentowi dopasowaną do jego potrzeb i możliwości, rzetelnie prowadzoną edukację zdrowotną, pacjent zaś winien jest systemowi racjonalne korzystanie z tej wiedzy. Ta swojego rodzaju komplementarność może w znaczący sposób wpłynąć na wydolność systemu, a w szerszej perspektywie na stan zdrowia populacji.

Niezwykle istotne jest, iż temat aktywności pacjenta i jego obowiązków w kontekście korzystania ze świadczeń, został poruszony w przestrzeni publicznej przez taką instytucję, jak Rzecznik Praw Pacjenta.

Pacjent 3.0

Projekt mający na celu badanie, promowanie i inspirowanie działalności związanej z dostępnością usług z obszaru tzw. m-health, czyli wykorzystania urządzeń mobilnych w procesie dbania o własne zdrowie, monitorowania zdrowia czy komunikacji z lekarzami.

Wierzymy, że jest to obszar, który czeka ogromny rozwój. Wdrożenie nowoczesnych rozwiązań wykorzystujących smartfony, urządzenia wearables czy w końcu Internet Rzeczy stanowi przyszłość medycyny, którą czeka coraz większa indywidualizacja i personalizacja.

Warto pamiętać, że ogromne osiągnięcia w tym obszarze mają Polacy, którzy przodują w dziedzinie start-upów technologicznych stawiających zdrowie w centrum swojego zainteresowania – ich właśnie chcemy objąć szczególnym wsparciem poprzez bezpłatne doradztwo, organizację testów aplikacji, eksperckie analizy i ekspertyzy oraz organizację seminariów, szkoleń i konferencji.

Równocześnie chcemy przybliżać te zagadnienia innym – tak, by w XXI wieku każdy mógł poczuć się prawdziwym obywatelem 3.0.

W sprawie zdrowia

Ogólnopolski konkurs na najlepsze prace naukowe (oryginalne i przeglądowe) dotyczące problematyki samoleczenia (self-mediction), samoopieki (self-care) i samozarządzania w zdrowiu (self-management) autorstwa studentów i młodych absolwentów wszystkich kierunków.

Zaangażowanie się pacjentów we własne zdrowie zdobywa coraz większą popularność jako pole badań i często staje się tematem prac licencjackich i magisterskich studentów kierunków medycznych i społecznych. Doceniamy to, ponieważ zwiększa naszą wiedzę w tym obszarze i ułatwia świadome i odpowiedzialne dbanie o własne zdrowie – i z tego właśnie powodu chcemy popularyzować to zagadnienie wśród młodych naukowców oraz promować najlepsze przedsięwzięcia badawcze w tym obszarze.

Więcej informacji o konkursie, jego regulamin oraz formularz zgłoszeniowy znajdują się na stronie www.obywatelezz.pl/konkurs.

Przewietrz apteczkę!

Projekt skierowany jest przede wszystkim do seniorów, którzy, statystycznie rzecz biorąc, przyjmują najwięcej rozmaitych leków – nie tylko tych przepisywanych przez lekarzy różnych specjalności, lecz także ordynowanych sobie samodzielnie lub z polecenia farmaceutów.

Podczas specjalnie zorganizowanych wydarzeń będziemy pomagać wszystkim chętnym w uporządkowaniu swoich domowych apteczek. Wyjaśnimy, jak postępować z lekami przeterminowanymi, co zrobić z niepotrzebnymi lekami z poprzednich terapii, przekażemy dobre praktyki przechowywania leków, a także uczulimy na problem wielolekowości i podpowiemy, jak rozmawiać z lekarzami, żeby uniknąć potencjalnego ryzyka związanego z zażywaniem wielu różnych substancji.

W ramach projektu chcemy prowadzić zajęcia w nowoczesnej, interaktywnej formule łączącej wykłady eksperckie, pracę w grupach i ocenę wzajemną oraz warsztat pod czujnym okiem naszych specjalistów. Zamierzamy być obecni na uniwersytetach trzeciego wieku, w klubach seniora, domach kultury i nie tylko – chętnie odpowiemy na zaproszenie w każde inne miejsce, gdzie obecne są osoby starsze, którą chcą lepiej zrozumieć, na czym polega bezpieczna farmakoterapia.

Zdrowo zaangażowani

Celem projektu Zdrowo Zaangażowani jest promowanie filozofii i praktyki odpowiedzialnego samoleczenia. W naszym rozumieniu:

odpowiedzialne samoleczenie to świadome zaangażowanie pacjenta w dbanie o własne zdrowie, które polega na indywidualnym podejmowaniu działań w zakresie utrzymania zdrowia oraz doraźnego leczenia objawów rozpoznanych samodzielnie do momentu konsultacji z lekarzem, w oparciu o wiedzę pochodzącą z aktualnych i z rzetelnych źródeł. W ujęciu szerszym oznacza także stosowanie się pacjenta do zaleceń personelu medycznego.

Ten cel będziemy realizować poprzez oryginalne działania edukacyjne i informacyjne, szczególnie w przestrzeni internetu, oraz współpracę z autorytetami społecznymi i decydentami. Wierzymy, że zaangażowanie obywateli we własne zdrowie przyczyni się do poprawy jakości życia polskiego społeczeństwa oraz pozwoli lepiej wykorzystywać zasoby systemu opieki zdrowotnej.